Fietsparkeren: spel tussen efficiëntie, ruimte en gedrag

“Het doel is helder”, begint Michel Middendorp, commercieel manager bij Jan Kuipers Nunspeet. “Slimme parkeeroplossingen ontwikkelen, die de ruimte zo efficiënt mogelijk benutten en die duurzaam en veilig zijn voor zowel de beheerder als de gebruiker.” Middendorp heeft jarenlange ervaring in de branche van straatmeubilair en begon onlangs aan een nieuwe uitdaging bij Jan Kuipers Nunspeet, een bedrijf dat al decennialang op de Veluwe huist én dat aan de wieg stond van het dubbellaags parkeren dat op stations vaak wordt toegepast. Wie denkt dat dit een ontwikkeling is die pas sinds kort op de markt is, komt bedrogen uit. Al in de jaren 30 werden fietsen boven elkaar gestald. 

Buitenmodel fietsen dubbellaags parkeren 

Van zowel reguliere fietsenrekken als etagerekken wordt steeds meer gevraagd. Zogenaamde buitenmodelfietsen nemen de laatste jaren een enorme vlucht. Kratjes, mandjes en dikke banden stellen fabrikanten voor fikse uitdagingen. De Optima V10 XL van Jan Kuipers heeft op twee niveaus ruimte voor dit soort fietsen. Door de gasdrukveer is het systeem licht in gebruik en kan ook een zware fiets eenvoudig boven in het rek worden geplaatst. Is het niet vreemd dat een dergelijk rek pas nu zijn intrede maakt op de markt? “Wij zitten aan het einde van de keten”, legt Middendorp uit. “Het liefst zouden wij heel regelmatig met fietsfabrikanten om tafel zitten om te zien wat de nieuwe trends zijn, helaas is dat niet zo eenvoudig. Elke fabrikant wil uniek zijn en laat zich niet zomaar in de kaart kijken. We overleggen wel regelmatig met partijen als de ANWB en de Fietsersbond, maar uiteindelijk is het reactief. We moeten flexibel zijn. Het ontwikkelen van een nieuw systeem kost tijd. Hierdoor lopen we altijd een klein beetje achter op de ontwikkelingen van de fiets.”

Naadloze ervaring 

In een markt waarin verschillende leveranciers min of meer dezelfde producten bieden, is het een uitdaging om jezelf te onderscheiden. Samen met zijn collega’s probeert hij ervoor te zorgen dat het parkerenvan de fiets een ‘naadloze ervaring’ wordt. “Als jij de trein moet halen en stress krijgt omdat het stallen van je fiets te lang duurt, dan heb je een negatieve productervaring. Dat proberen wij te voorkomen. Bijvoorbeeld met detectie.” 

Detectie 

Detectie is de volgende stap die Middendorp en zijn collega’s gaat zetten. Met lichtjes in de stalling of met een app kan de gebruiker precies zien waar in de stalling nog ruimte is. Het samengaan met VConsyst, specialist op het gebied van totaaloplossingen van onder meer afvalinzameling en fietsenstallingen, biedt Jan Kuipers daarin nieuwe mogelijkheden voor de toekomst. “De vulgraadtechnologie van VConsyst kunnen we toepassen op fietsdetectie. Onze wens is om een app te ontwikkelen waarmee je thuis al kunt zien hoe de situatie in de fietsenstalling is. Je zou de app ook kunnen gebruiken voor het reserveren van een parkeerplekje. Bovendien is zo’n detectiesysteem ook goud waard voor beheerders. Met predictive maintenance kunnen beheerders precies in de gaten houden welke onderdelen van een stalling onderhoud behoeven.”

Gedrag 

Hoe ver de techniek ook is, de fiets parkeren is momenteel nog mensenwerk en dus heb je te maken met gedrag. “Met nudging kun je mensen bewegen om bepaald gedrag te vertonen. Door veel onderzoek te doen,proberen we daar op in te spelen. En zeker door met data en software te werken, liggen er veel mogelijkheden. Nu al werken we bij grote projecten met een beeldplan. We hebben een eigen tekenkamer in huis. Door de waslijst aan vragen en wensen in kaart te brengen en te combineren met het beeldplan, kunnen we al vanaf het begin adviseren. Dat betekent bijvoorbeeld dat we bij een stalling van een zorginstelling kiezen voor een schuifdeur, omdat daar patiënten met een speciale fiets naar binnen gaan.” 

De continue ontwikkeling van de fiets, de techniek en het gedrag van mensen maken dat innovatie het sleutelwoord is voor Jan Kuipers. Door te blijven vernieuwen, blijft fietsparkeren ook in de toekomst een fluitje van een cent.

Dubbellaagsfietsparkeren begint al in jaren 30 

Martin van Brederode was jarenlang verbonden aan Jan Kuipers Nunspeet, waarvan bijna twintig jaar als directeur. Sinds de overname door VConsyst heeft hij een stapje terug gedaan, maar is hij nog altijd als adviseur werkzaam bij het bedrijf op de Veluwe.  

“In 1929 begon Jan Kuipers in Leeuwarden een kramerij”, vertelt Van Brederode. “Jan Kuipers maakte allerlei producten voor boeren, later ook stalletjes en landbouwschuren. In de jaren 30 begon hij met dubbellaagsefietsparkeersystemen, ook toen al met het oog op efficiënt ruimtegebruik. In 1939 verhuisde jan Kuipers naar Nunspeet. Het was een roerige tijd, het bedrijf is zelfs nog gebombardeerd door Engelse vliegeniers die op de terugweg vanuit Duitsland hun bommen kwijt wilden.” 

Jan Kuipers zag eind jaren 80 als een van de weinige bedrijven in Nederland de potentie van dubbellaagsfietsparkeren en ging er begin jaren 90 serieus mee aan de slag.Van Brederode: “In 1991 kregen we van ProRail de opdracht een nieuw etagerek voor ze te ontwikkelen. Met het team van Jan Kuipers Nunspeet zijn we daar, zowel commercieel als qua ontwikkeling, tot 2000 mee bezig geweest om het goed te krijgen”, schetst Van Brederode de complexiteit van het vraagstuk. “Telkens deden we nieuwe proeven en probeersels. Totdat we in 2000 de gasdrukveer voor het eerst toepasten.” De veer zorgde ervoor dat het stallen van de fiets in het bovenste gedeelte niet langer een zware klus was. Dubbellaagsfietsparkeren is inmiddels gemeengoed op het gros van de stations in Nederland.