Bewegen tussen het groen bij Rotterdam Centraal

Toen ProRail en de gemeente Rotterdam in 2004 de prijsvraag uitschreven voor het nieuwe Centraal Station en de buitenruimte, vormden Benthem Crouwel Architekten, MVSA Meyer & Van Schooten Architecten en West 8 een nieuw bureau met de naam Team CS. Met hun intelligente, eigentijdse ontwerp wonnen zij de prijsvraag voor het megaproject.

Groene promenade

Het nieuwe Rotterdam Centraal Station en de omgeving vormen een warm, licht welkom voor de 110.000 reizigers die hier dagelijks de stad in- en uitgaan. Een aantal dat naar verwachting in 2025 zal zijn verdrievoudigd. Het station, de hal, het Stationsplein en het aangrenzende Kruisplein zijn door Team CS integraal vormgegeven, als één aangename wandeling richting het centrum van de Stad. Een kalme, groene promenade, dwars door één van de drukste verkeerspunten van Nederland.

Meer informatie over het algehele ontwerp van de openbare ruimte

Voetganger is koning

Op de kalme esplanade, die begint in het station en doorloopt over het Stationsplein en het Kruisplein, is de voetganger koning. Fietsen, auto’s, metro, tram, taxi’s: alle andere bewegingsstromen werden zijlings of ondergronds geherorganiseerd. Op deze manier is de esplanade compleet leeg en vrij gehouden, aangenaam begrensd door opgehoogde groenstroken van gras en bomen. 

Meer informatie over het verkeerskundig ontwerp, op Verkeer in Beeld.

U-Zwiebel platanen

Links en rechts van de wandelroute over het Stationsplein, liggen twee grote boombakken met gras en tweestammige platanen. De bomen, Platanus acerifolia U-Zwiebel, werden in de Stadskwekerij Rotterdam speciaal opgekweekt voor dit project. “Met hun Y-vorm vormen ze een belangrijke schakel met het station, waar de pijlers op de perrons eenzelfde vorm hebben”, aldus Geuze. Kort onderbroken door de enkele rijbaan, zet het groen zich voort op het Kruisplein, als twee groene zomen van de stenen loper, rondom afgewerkt met een zitrand van donker, gepolijst beton. Met het oog op de opening door Zijne Koninklijke Hoogheid op 23 maart 2013, werd het gras in zoden aangelegd voor een direct en drastisch effect.

Groen onlosmakelijk onderdeel van wegprofiel

Het groen biedt niet alleen een aangename omgeving en verblijfsmogelijkheid, maar heeft tevens een duidelijke functie in het wegprofiel. Het scheidt de voetgangers audiovisueel van de naastgelegen trambaan en de rijbanen aan weerzijden van het Kruisplein. Rechts van de esplanade zijn in het gras drie rijen dubbele platanen geplant; ernaast bevindt zich de rijweg richting het centrum. Aan de linkerhand van de wandelaars rijdt de tram- tussen twee rijen dubbele platanen door. Geuze: “We hebben de trambaan verdiept in de groene zoom gelegd. Het gras en de bomen vormen een geluidswal, dempen de trillingen en halen de tram gedeeltelijk uit het zicht.” Naast de tram loopt de rijweg richting het station. Ten slotte schermen twee enkele rijen bomen de rijbanen af van de voetgangers op de trottoirs langs de bebouwing aan het Kruisplein.

60 jaar oude plataan terug geplant

Hier werd tevens één oude plataan terug geplant die tijdens de werkzaamheden zeven jaar in de Stadskwekerij had gestaan. Drie grote platanen die op het Delftseplein naast het Centraal Station stonden moesten in 2005 verdwijnen voor de aanleg van een nieuw metrostation en de metrolijn naar Den Haag. Deze bomen belandden niet in de versnipperaar, maar werden overgebracht naar het bomendepot. Daar kwamen de bomen tot rust en zijn ze goed verzorgd door de boomverzorgers van Stadsbeheer. Na de opening van het nieuwe Centraal Station werd nog hard gewerkt in het nabij gelegen gebied, zoals de Conradstraat met het nieuwe busstation. Een van de drie platanen die in 2005 zijn verhuisd naar het bomendepot, heeft hier nu een plaats gekregen, dicht bij zijn oude stek.

Speciaal transport

Een dag voor de verhuizing werd de ruim 60 jaar oude plataan vrij gegraven. Op woensdag 26 maart, nadat de plataan met alle zorg was omwikkeld met jute en transportbanden, werd de boom van zijn plaats getild en op een dieplader gelegd. Vervolgens ging de monumentale plataan dwars door de stad op speciaal transport richting het Centraal Station. Daar aangekomen werd de kraan met takel werd in gereedheid gebracht en werd de plataan op zijn plaats gezet.

Voor meer infromatie over de verhuizing:  http://www.rotterdam.nl/operatieverhuizingoudeplataangeslaagd

Voor een video: http://www.gkbgroep.nl/realisatie/60-jaar-oude-plataan-opnieuw-geplant/

Tweehonderd nieuwe bomen

In oktober 2013 is begonnen met de aanplant van tweehonderd nieuwe bomen in het stationsgebied. Behalve de bijzondere dubbele platanen (Platanus acerifolia U-Zwiebel, 146 stuks) zijn in de stationsomgeving ook gewone platanen (Platanus acerifolia ‘Tremonia’, 78 stuks), negen zilverlindes (Tillia tomentosa ‘Brabant’) en drie Watercipressen (Metasequoia glyptostro-bioides) aangeplant, waardoor een gemêleerd beeld ontstaat. Ongeveer de helft van de bomen kreeg een plek op het Kruisplein en het Stationsplein. De rest moet nog worden aangeplant in de centrale groene zone op het Delftseplein of langs de looproutes en wachtplekken op dit tram- en taxiplein en op het busstation aan de Conradstraat. In een zogenaamde ‘scope uitbreiding’, werden ook twintig zilverlindes (Tillia tomentosa ‘Brabant’) op de kruisende Weenaboulevard aangeplant. Deze drukke straat werd in een andere aanbesteding ontworpen door bureau Wilke Diekema.

Aanplantwerkzaamheden

In opdracht van aannemingsmaatschappij Van Gelder B.V. verzorgt BTL Realisatie de aanplant van alle nieuwe bomen. De bomen zijn ‘tieners’, hebben een gemiddelde stamomtrek tussen de 30-50 cm en worden ondergronds verankerd in goede groeiplaatsen. Hiermee voldoet de aanplanting aan het duurzame bomenbeleid van Rotterdam dat staat vastgelegd in het Stadsbreed Bomenstructuurplan. Naar verwachting worden de aanplantwerkzaamheden in maart 2015 afgerond. Hierna verzorgt BTL vestiging Bruinisse nog ongeveer één jaar het onderhoud van de groene buitenruimte rond het station.

In Straatbeeld magazine april 2014 leest u een uitgebreid artikel over de stationsomgeving van het nieuwe Rotterdam CS