Willem Alexanderplein Teteringen omgetoverd van plein naar park

Tekst: Laura Vliek

Coen de Nijs van gemeente Breda neemt ons mee in het proces. “Aan het begin van het proces is er een werkgroep opgestaan vanuit bewoners uit Teteringen om het Willem Alexanderplein te verfraaien. Daar heeft ontwerpbureau Urban Synergy samen met gemeente Breda en de werkgroep het totale ontwerp- en participatieproces doorlopen. Het is heel bijzonder dat een groep burgers zo actief is in een dergelijk proces. Sterker nog, de bewoners hebben zich inmiddels verenigd in de Stichting Willem Alexanderpark en verzorgen in de toekomst een deel van het onderhoud van het nieuwe park.” 
 

Een stukje geschiedenis

Het Willem Alexanderplein in Teteringen, wat tegenwoordig valt onder gemeente Breda, werd in 1966 gerealiseerd. Voordat Teteringen in 1997 definitief opging in Breda, is het plein opgeknapt. Het ontwerp ging destijds uit van de komst van winkels. Het Willem Alexanderplein fungeerde decennia lang als dorpshart tijdens de markt en tijdens evenementen. Maar de rest van het jaar was het plein kaal en leeg. Het had een stenige, gedateerde inrichting. Dit wilden de dorpsbewoners anders, en zo ontstond het idee voor het veranderen van het Willem Alexanderplein naar het Willem Alexanderpark. 

Het begin van een nieuw dorpshart 

Vanuit de lokale bewoners en de Dorpsraad Teteringen ontstond een initiatief van ongebonden mensen die het lukte om de wensen in kaart te brengen. Samen met Urban Synergy heeft de werkgroep WA-plein de bewoners weten te enthousiasmeren voor een nieuw Willem Alexanderplein. Er zijn door hun een tweetal enquêtes en interviews in het dorp uitgezet, hier werd enthousiast met ideeën gereageerd. Het nieuwe plein moest groener en levendiger om van deze locatie dé ontmoetingsplek van het dorp te maken: een park dus. 

Uitgangspunten 

Voor het vernieuwde Willem Alexanderplein had de werkgroep verschillende uitgangspunten opgesteld. “Het nieuwe plein moest fungeren als het dorpshart tijdens evenementen”, begint De Nijs. “Daarnaast moest het een groene en aantrekkelijke verblijfsplek zijn. Tot slot moest het geheel verbinding hebben en houden met de omgeving en voorzieningen”, besluit De Nijs.  

Er is een aantal belangrijke voorzieningen aan het park gelegen. “Aan de rechterzijde is een gezondheidscentrum gekomen. Aan de noordzijde staat de kerk en aan de westzijde zitten een aantal winkels, een fysiotherapeut en een tandarts. Deze voorzieningen moesten allemaal aan het park verbonden worden.” 

Duurzaamheid  

Ook duurzaamheid was een belangrijke factor in de herinrichting. “Met dit project is het plein veel minder een verhard oppervlak dan voorheen”, begint De Nijs te vertellen. “Er zijn nu meer plantvakken op en rondom het plein. Daarbij is gekozen voor zeer diverse beplanting en een veel diverser assortiment aan bomen en heesters.” 
 
Waar het oppervlakte groen vóór de herinrichting bijna nul procent was, is dit met het uiteindelijke resultaat toegenomen tot ca. 50 procent.  “Het verharde oppervlak is teruggebracht van 85 naar 25 procent, iets waar we als werkgroep en gemeente volgens mij enorm trots op mogen zijn.” Al het regenwater wat nu op het plein valt, wordt allemaal afgevoerd via de ondergelegen kolken naar een waterbergende fundering onder het centrale parkeerterrein. Van daaruit kan het infiltreren in de ondergrond. “Er is dus geen druppel die in de riolering terecht komt. Daarmee is het plein volledig afgekoppeld.”  

 
Gemeenteraad onder indruk van ontwerp 

De ingrediënten die zijn opgehaald uit de enquêtes zijn zorgvuldig samengekomen in het nieuwe ontwerp van het plein. Na elke fase van het ontwerp is dit weer breed gepresenteerd aan de inwoners van Teteringen, de respons hierop was veelal positief. Bij het uiteindelijke ontwerp stond 94% van de inwoners achter de nieuwe plannen om van het plein een park te maken. 

Door de werkgroep zijn deze resultaten en het ontwerp gepresenteerd aan het Bredase college en de gemeenteraad. Zij waren zodanig onder de indruk van het eindresultaat en de wijze waarop dit tot stand was gekomen dat er extra financiële middelen beschikbaar zijn gesteld om het park te kunnen realiseren. 

Afdeling Stadsingenieurs Breda heeft het ontwerp hierna verder technisch uitgewerkt en het bestek vervaardigd. Na aanbesteding is het werk gegund aan Schapers B.V. uit Raamsdonkveer. In verband met geplande evenementen op het plein stond zowel de werkvoorbereiding van het bestek en de realisatie van het nieuwe park onder behoorlijke tijdsdruk. De Nijs geeft aan dat hiervoor alle lof gaat naar de collega’s van SiB en de aannemer die dit binnen de krappe planning voor elkaar hebben gekregen. 

Geschikt voor alle leeftijden  

Het nieuwe plein/park is multifunctioneel en daarmee geschikt voor jong én oud. “Op het plein zijn diverse toestellen aangebracht”, vertelt De Nijs. “Dit zijn niet alleen traditionele kindertoestellen, ook aan de iets oudere kinderen en zelfs de ouderen is gedacht”, vervolgt hij. “Zo is er bijvoorbeeld ook een jeu de boules-baan en zijn er toestellen op het plein aangebracht die speciaal voor ouderen zijn ontworpen.” 

Dat de participatie van de dorpsbewoners in dit project hoog ligt, is onder meer terug te zien in het aantal ingevulde enquêtes over de definitieve invulling. Daarnaast ligt een deel van het onderhoud straks bij de inwoners zelf. “Hiervoor werd de Stichting Willem Alexanderpark Teteringen opgericht. Veel van de onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd door vrijwilligers uit het dorp. Direct meldden zich al tientallen mensen, dat vind ik wel erg mooi om te zien”, aldus De Nijs.