De nieuwe revolutie: 3xM2M, stedenbouw op zijn kop en de smart city
Business Modellen voor Gemeenten, deel 3
dinsdag 7 februari 2017
9 min
Bij de inrichting van de openbare ruimte, voor nu en voor de toekomst, moeten we zeker rekening houden met de wijze waarop telecommunicatie alle processen gaat beïnvloeden. In de vorige aflevering presenteerde ik het begrip “3xM2M” en waar ik de stelling poneerde, dat de gehele inrichting van de openbare ruimte in haar abstractie wel eens langs deze drie assen zal gaan worden ontworpen en aangelegd. 3xM2M krijgt zijn invloed op design en op constructies van objecten in de openbare ruimte. Telecommunicatie van mens tot mens, van mens tot machine en van machine tot machine. 3xM2M. De drie lijnen waarmee op abstract niveau rekening moet worden gehouden met de inrichting van de openbare ruimte. Onder een toenemende urbanisatie zullen woon- en winkelgebieden verder integreren met winkels die niet naar het internet zijn gevlucht. Er zal minder sprake zijn van separate winkelgebieden, maar van woonoorden waarin winkelvoorziening is geïntegreerd. Dit heeft stedenbouwkundige consequenties.
Voorts, de interactie tussen het virtuele leven en de fysieke locatie zal alleen maar toenemen. Zie daar de confrontatie met de 3xM2M. De diensten die een gemeente aanbiedt in de openbare ruimte zoals Openbare Verlichting, worden steeds meer interactief. Passanten en tijdstip van de dag alsmede weersomstandigheden of sociale gebeurtenissen bepalen het verlichtingsniveau of de kleur. Het onderhoud van parken en plantsoenen wordt ict gestuurd. De vuilnisophaal wordt efficiënter doordat alleen volle containers zich melden. Het rioleringsstelsel wordt op afstand gemonitord zodat onderhoud en storingen sneller kunnen worden gedaan of opgelost. Hulpverlening zal vaker gebruik gaan maken van drones die sneller ter plaatse zijn met bijvoorbeeld hart-reanimatie apparatuur. Niets van dit alles zal mogelijk zijn of worden, zonder de uitwerking van de 3xM2M gedachte in de openbare ruimte. 3xM2M beïnvloedt de openbare ruimte.
Voorbeelden? Ik heb het al eerder betoogd in mijn vorige serie blogs voor dit tijdschrift onder de titel: “Alles draadloos in de Openbare Ruimte ?”, deel 1 tm deel 5. Alles wat we over een aantal jaren normaal vinden, kan alleen werken als we de 3xM2M gedachte huldigen en onderkennen dat het merendeel van de toepassingen grotendeels gebaseerd zal zijn op draadloze techniek. En voor die draadloze techniek zijn zeer veel opstelpunten nodig. Maar we zijn niet gecharmeerd van nog meer zichtbare antenne-opstelpunten in de openbare ruimte. We hebben daar al wel een oplossing voor: lichtmasten zijn door hun fijnmazige geografie en hoogte bij uitstek geschikt om dienst te doen als drager voor antennes en die nieuwe vormen van communicatie. Zo wordt dus ook het ontwerp en de techniek van de lichtmast aangepast door de 3xM2M gedachte. Er zijn al signalen uit de markt dat dit gebeurt. 3xM2M gaat dus invloed krijgen op die vormgeving en constructie van de openbare ruimte.
Nog een paar voorbeelden hoe de openbare ruimte op den duur gekneed wordt door de 3xM2M:
Ruimte
- maak ruimte voor elektrisch laden van auto’s. Voor deze voorziening moet bekabelde of draadloze communicatie ter beschikking komen;
- maak ruimte voor energie-opslag: de nieuwe energiecel in de wijk moet een plek krijgen alsmede voorzien worden van data-communicatie;
- maak ruimte voor elektronisch parkeren. Met sensors wordt geregistreerd wie er staat en hoe lang, hier moet communicatie voor komen;
- maak ruimte voor opstapplaatsen voor geautomatiseerd openbaar vervoer, er moet gecommuniceerd worden;
- drones zullen een grote functie krijgen: in de openbare ruimte moeten “Drone-havens” komen en communicatie-apparatuur om deze aan te sturen.
Verkeersmanagement
- Pas de omvang van de wegen aan, aan het nieuwe vervoer. Dit vervoer maakt op grote schaal gebruik van telecommunicatie voor routebegeleiding, voor automatisch rijden, voor diensten ten behoeve van openbaar vervoer. Communicatie is key. • Houd rekening met opstelplaatsen voor camera’s. Overdracht beelden en geluid via communicatie • Innoveer OVL en VRI: communicatie moet worden toegepast: op afstand draadloos schakelen en dimmen
Gebouwen met publieke functie
- Houd rekening met eigen opwek elektriciteit middels zonnepanelen op daken en via de beglazing: (draadloze) communicatie naar centrale regel-eenheden
- Houd rekening met opstelplekken voor sensoren en antennes
- Houd rekening met het creëren van ‘Drone-Havens” op daken van openbare gebouwen.
Infra
- Houd rekening met communicerende vuilnisbakken in de openbare ruimte
- Houd rekening met afvalverwerking optimaliseren, communicatie tussen auto en vuilnisbak
- Optimaliseer pompen en gemalen (blijft dit een kerntaak?) Communicatie over de samenstelling en inhoud afvalstromen
Asset Management
Assets van de gemeente worden voorzien van tags. Deze communiceren als ze buiten een geofence komen: draadloze communicatie
People Services
Mensen willen overal en te allen tijde en niet alleen via hun mobiele telefoon geïnformeerd worden. Dit vraagt om voorzieningen als LED-displays (digital signage).
Zo, u hoeft zich als gemeente niet te vervelen voor de nabije toekomst. En dit is slechts een greep van toepassingen en mogelijkheden. Ongetwijfeld kan een gemeente de meeste van haar werkterreinen in de openbare ruimte wel ergens langs deze 3xM2M assen onderbrengen. De vraag die dan rijst is: in hoeverre wil de gemeente betrokken zijn of blijven bij al deze activiteiten? We stuiten dan snel op de kerntakendiscussie. Het lijkt mij dat de gemeente bij uitstek de partij is om ook dit in de openbare ruimte te behartigen, maar zij heeft nooit alle innovatieve kennis in huis en moet wel de verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden dragen, die bij haar publieke functie horen. De gemeente moet dus samenwerken met de markt.
“Alles” in de openbare ruimte komt daarmee onder de invloed van de 3xM2M. Maar hoe kan een gemeente hier vorm aan geven? Zijn er bestaande constructies voor of ontstaat hier een roep om andere regelgeving? Inmiddels is er landelijke erkenning voor Smart City initiatieven. In de recent verschenen brochure “NL Smart City Strategie” presenteren zich de G5 en G32, overheid, bedrijfsleven en wetenschap. In deze strategie loopt men tegen dezelfde situatie aan. Natuurlijk is het zoals altijd: regelgeving loopt altijd achter de feiten aan. Ik voel mij ook behoorlijk schizofreen: als jurist de gebreken van het vak zien waar je als technicus mee door moet. Het leven is niet altijd leuk. Dus wat doen we? We gaan kleien en knutselen met regels om oplossingen te vinden voor alle juridische en business-technische problemen waar je als Smart City Developer tegen aan loopt. We komen dan in het speelveld van de PPS, de publiek private samenwerking. Hulde aan Rijkswaterstaat voor het gebruik van de talloze varianten die de PPS aan overeenkomsten biedt. Met lef en kennis en kunde worden alle varianten ingezet waar dit mogelijk is en wordt gevraagd door de situatie. Van concessies tot allianties.
Ik zou dit als voorbeeld willen stellen voor gemeenten. Want oplossingen zijn er. Nu moeten we de stap nog durven zetten op lokaal niveau. Ons grootste kwetsbare plek is alleen, we willen alles en alles tegelijk. Of we denken te moeten wachten op een nog betere techniek of een standaard voor de markt. Doe-dat-nou-es-niet. Begin met een “Smart” project en zie dat het gaat werken. Het enige dat u moet doen als regisseur in de openbare ruimte, is een Smart City Control Room aanleggen. Daar voert u alle datastromen heen en ontstaat er een nieuwe publieke kerntaak. Zo simpel ligt het (sla het plat maak het klein….). Begin met een serie sensoren op te hangen, breng de data naar uw SCCR, denk er aan de data ergens op te slaan en u bent in business. en bij iedere uitbreiding brengt u de data ook via uw SCCR naar de opslag waar ze thuis horen. Bent u bang voor privacy-discussies die u niet op kunt lossen?
Weerhoudt u dat om nu te acteren ? Niet bang zijn. Een Smart City zal voor het overgrote deel publieke meet-data genereren die volstrekt anoniem zijn of worden gemaakt. Bijvoorbeeld temperatuurmeting of het registreren van aantallen passanten. Zijn er gebieden in de openbare ruimte waar persoonsinformatie wordt verzameld of met camera’s gezichtsherkenning wordt nagestreefd, dan is er een andere zaak en dienen de privacy regels in werking te treden en dient het gebied aangegeven te worden of de bezoeker te worden geïnformeerd. Denkt u aan de aankondigingen voor traject-controles op de snelweg. Strekking van mijn betoog is echter, er is zo verschrikkelijk veel te bedenken in die openbare ruimte voor het vergaren van publieke meet-data en daar is zoveel mee te ontwikkelen dat daar al een knappe taak ligt ten opzichte van het vergaren van persoons-gebonden data. Ga daar mee aan de slag. Ga CO2 meten, ga temperatuur meten, luchtvervuiling, kom in beweging. En als er aanvullende regelgeving nodig is zeg ik: niet doen, het enige wat nodig, is straks wetgeving om te reguleren wat persoonsgebonden data zijn en (publieke) meet-data.
Deze vastlegging zal een gecertificeerd en kwalitatief hoogwaardig sensor-net opleveren welke het vertrouwen van de samenleving zal krijgen en duidelijkheid geeft vanaf de basis. Dacht u als gemeente de grip te verliezen op de openbare ruimte? Vreesde u kerntaken kwijt te raken? Niet nodig, misschien verschuiven ze, maar onderken dan wel dat u nu moet schakelen en besluit ik deze aflevering met hetzelfde advies als in mijn vorige blog - want herhaling is de kracht van de reclame- : sla het plat, maak het klein en doe het nu ! O en de foto bij deze tekst ? Dat was het hart van de operating room waar de antennes van Radio Nederland Wereld Omroep geschakeld konden worden, destijds vele jaren terug in Lopikerkapel. Allemaal analoge techniek. Eigenlijk een voorloper van de Smart City Control Room straks ! En die wordt digitaal….. Ik zie u in het volgende deel.
