Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?
Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid
Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.
Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase
Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.
Bewoners als sleutel tot succes
Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.
Samenwerking tussen domeinen is essentieel
Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.
Conclusie
Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.
Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.
Meest gelezen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Het onderschatte potentieel van schoolpleinen
10 mrt om 08:44 uurSchoolpleinen bieden vaak meer mogelijkheden dan alleen een speelplek voor kinderen. Van vergroening tot…
Avontureneiland in Borne als speelse oplossing voor water en klimaat
7 mrt om 09:36 uurIn gemeente Borne ligt een bijzondere plek: het Avontureneiland. Een plek waar kinderen kunnen spelen, bewoners…
De speelzijdige stad: hoe we onze steden speelser en beweegvriendelijker maken
6 mrt om 09:26 uurIn een tijd waarin kinderen minder buitenspelen en steden steeds drukker worden, is het belangrijker dan ooit…
Speeltoestel in Haarlem krijgt tweede leven dankzij duurzame renovatie
6 mrt om 09:05 uurIn Haarlem is een innovatieve en circulaire aanpak toegepast om een speeltoestel op het Flevoplein een tweede…
Alphen aan den Rijn wil met gebruik multikokers regie houden in ondergrond
3 mrt om 14:14 uurIn twee projecten werkt de gemeente Alphen aan den Rijn met multikokers (ducts) voor telecomkabels. Het zijn…
Naar een beweegvriendelijke leefomgeving: verbind ruimtelijk en sociaal domein
3 mrt om 08:41 uurVlaardingen pakt ophoogprogramma steeds integraler aan
24 feb om 14:51 uurVerzakkingen. De polder Holy in het buitengebied van Vlaardingen, waar in de jaren 80 van de vorige eeuw de…
Amersfoort test vergroening van de Hof voor blijvende herinrichting
18 feb om 09:12 uurDe Hof, het historische hart van Amersfoort, krijgt een groener en klimaatbestendiger karakter. De gemeente is…