Wist je dat bijen ontzettend belangrijk zijn voor onze natuur? Zo is 80% van onze voedselgewassen afhankelijk van de bestuiving van bijen. En als we kijken naar de wilde planten en bomen gaat dit zelfs om 85%. Dus als het slecht gaat met de bijen, gaat het slecht met de natuur. Wat dit met het Nederlands Licht Instituut te maken heeft? Alles!
De honingbij kennen we allemaal. Toch zijn er nog 359 andere soorten wilde bijen. Zij hebben allemaal andere uiterlijke kenmerken, denk aan grootte, kleur en vacht. Ook hebben ze een andere manier van nestelen. Stuk voor stuk zijn ze belangrijk voor onze kostbare natuur en daarom is het tijd om hen meer plekjes te geven waar ze zich kunnen voortplanten. Zoe en Florence wilden de inmiddels luid klinkende alarmbellen niet negeren en kwamen in actie. BeeGrateful werd geboren.
NLI supporter van BeeGrateful: bijenhotels voor lichtmasten
Uitstervende soorten
Zoe is 25 jaar, opgegroeid in Vught en heeft gestudeerd in Wageningen. Daar ontmoette zij Floor. Eerst werden ze goede vriendinnen, daarna ook businesspartners. Samen richtten ze BeeGrateful op. “Ik ben altijd al een enorme natuurliefhebber geweest”, vertelt Zoe. “Eerst kende ik alleen de honingbij, maar later leerde ik steeds meer over de andere soorten. Ik dacht ‘hoezo zijn bijen zo belangrijk voor de natuur en weet ik daar niets van’? Toen raakte ik gefascineerd. Veel soorten zijn met uitsterven bedreigd. Daarom wil ik me daarvoor inzetten. Floor heeft dezelfde passie. Het is leuk om dit avontuur samen met een vriendin te beleven.”
Plantenbak versus bijenhotel
De plantenbakken rondom lichtmasten hebben we allemaal weleens gezien. Als dat met een plantenbak kan, kan het ook met een bijenhotel, dachten Zoe en Floor. “We bestaan nu bijna twee jaar en inmiddels hangen er zo’n 200 bijenhotels om lantaarnpalen in Nederland. Het concept is dat je zo’n paal niet alleen gebruikt voor licht, maar ook om de natuur te helpen. Daarnaast vonden we een lichtmast de ideale plek omdat het hotel dan zichtbaar in de openbare ruimte hangt. We willen namelijk ook het verhaal vertellen. Op ieder hotel staat een QR-code, als je die scant leer je de verschillen tussen de honingbij en wilde bijen en wat je kunt doen in je eigen tuin om de bijen een handje te helpen”, legt Zoe uit.
Van product naar dienstverlening
Inmiddels loopt de organisatie goed en is er zelfs een ophangteam. Tijd om een stap verder te gaan. “We willen van alleen een product naar dienstverlening, omdat we het verhaal zo belangrijk vinden”, aldus Zoe. “Bovendien doen we graag onderzoek. Aan de hand van onze bijenhotels kun je monitoren hoeveel bijen zijn gaan nestelen en ook welke soorten. Want ze bekleden hun nesten met ander materiaal. We gaan steeds verder en kijken hoe we het soort kunnen herkennen met slimme camera’s en AI. Zo blijven we ontwikkelen. Daarnaast geven we veel workshops en lezingen. Ook zetten we weleens een bijenmascotte in die zaadjes uitdeelt, zo maken we er iets leuks van.”
Ideaal voor gemeenten
Gemeenten zijn veel bezig met vergroeningsprojecten of ecologisch bermbeheer. Daar past dit verhaal precies in thuis. “Door bijenhotels aan lichtmasten te plaatsen, stimuleer je de natuur. Bovendien wil je als gemeente weten wat de impact is van de acties die je onderneemt. Ons bijenhotel kun je inzetten als meetinstrument. Hierbij meten we over een periode van 3 jaar bij minstens 10 bijenhotels. Dan zie je welk effect het bijenhotel en andere acties zoals bermbeheer hebben.”
NLI als supporter
Toen Niels van het NLI dit verhaal hoorde, raakte hij meteen geïnspireerd. Niels: “Wij werken veel samen met gemeenten en adviseren over lichtmasten. Dit initiatief sprak ons aan, omdat we zo bijdragen aan een duurzame leefomgeving, zonder dat het meteen iets elektrotechnisch is. Wij vinden het heel vindingrijk dat je ook op een andere manier naar een lichtmast kijkt en ineens deze mogelijkheid ziet, zonder dat het de beheerder kopzorgen hoeft te geven. Wij zien ook geen problemen wat betreft de spreiding van het licht en de werking van het armatuur. Er is misschien wat schaduwwerking, maar dat is minimaal. Ook de eerste ‘ja-maars’ van beheerders zijn door de dames al weerlegd. Want nee, de bijen hebben geen last van het licht. Het zijn namelijk kraamkamers voor jonge bijen. En nee, de monteurs lopen geen gevaar. Deze bijen steken niet.”
Samen op de beurs
Een mooie samenwerking en dus reden om samen op een beurs te staan. “Op 6 juni vergezellen Zoe en Florence ons op de beurs ‘Ruimte en Licht’ in Houten”, vertelt Niels. “Daar komen heel veel beheerders openbare verlichting naartoe en hopelijk geeft dit hun missie een extra boost. Waarschijnlijk zijn er meer gemeenten bereid om ook de handschoen op te pakken en ruimte te bieden voor een bijenhotel, daar gaan we voor.”
Maar daar stopt het nog niet voor het NLI. “In het verlengde hiervan kunnen we als branche ook kijken naar welke lichtkleur idealiter toegepast wordt in bepaalde situaties. Meerdere fabrikanten informeren gemeenten over onderzoeken naar het effect van kunstlicht op de natuur. En ook het effect op bijvoorbeeld insecten. Zo is het steeds meer duidelijk aan het worden dat bijvoorbeeld 2200 Kelvin voor dieren en insecten beter is. Uiteraard heeft dat dan weer gevolgen voor het energieverbruik, lichtbeeld, kleurherkenning en het veiligheidsgevoel. Dat is een uiterst interessante balans die door onze industrie zal moeten worden afgewogen. Wij denken daar graag in mee”, vertelt Niels.
Denk aan BeeGrateful
Toekomstplannen? Die hebben Florence en Zoe genoeg. Zo zijn zo volop bezig met productontwikkeling zoals een bijenhotel voor regenpijpen en een bijenkasteel in een berg zand. Ook ambitie hebben ze volop. “Over 5 jaar zou ik zou willen dat als mensen aan bijen denken, ze aan BeeGrateful denken. En dat ze dan dus ook aan het belang van bijen denken. Ons doel is dat iedereen in Nederland het verschil weet tussen een honingbij en een wilde bij. Door in kaart te brengen wat de resultaten zijn, zorgen we voor bewustwording. We kunnen nu al meteen een flinke stap zetten om de natuur een handje te helpen; die visie willen we overdragen”, sluit Zoe af.
Benieuwd naar BeeGrateful? Bezoek dan stand 3.04 op de Ruimte en Licht beurs in Houten!
Meest gelezen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
De weg tot efficiënter gemeentelijk onderhoud en beheer van openbare verlichting
1 aug om 09:22 uurNaarmate de gemeentelijke begrotingen steeds krapper worden, de arbeidsmarkt een uitdaging kent en de…
Armatuur Lowlander combineert functionaliteit met sfeerverlichting
23 jul om 08:27 uurDe binnenstad van Groningen bruist 24/7. Dat brengt volop reuring en ook een aantal aandachtspunten met zich…
Platform Donkerte ziet het levenslicht
19 jul om 09:10 uurVanuit inwoners en bestuurders komen er steeds vaker vragen als ‘Hoe kunnen we lichtvervuiling terugdringen?’…
Platform Donkerte ziet het levenslicht
16 jul om 10:00 uurVanuit inwoners en bestuurders komen er steeds vaker vragen als ‘Hoe kunnen we lichtvervuiling terugdringen?’…
Column Chantal Verspaille: Duister
11 jul om 10:37 uurIn elke editie schrijft Chantal Verspaille, schepen in een Vlaamse stad, een boeiende column. In deze editie…
Young professional in de openbare ruimte: Bouke Simon de Jong
10 jul om 09:48 uurOok in de openbare ruimte is de zoektocht naar een nieuwe generatie gaande. Straatbeeld geeft ter inspiratie in…
Keuze van Texel voor duurzaamheid en nachtelijke duisternis werkt
8 jul om 08:57 uurDe gemeente Texel besloot in 2012 te kiezen voor omgevingsgericht ontwerpen, voor de kernwaarden duurzaamheid…
Ledverlichting is laaghangend fruit om de energietransitie te versnellen
4 jul om 08:33 uurEnergie besparen met behulp van ledverlichting is een relatief eenvoudige oplossing die een aanzienlijke…