NLI supporter van BeeGrateful: bijenhotels voor lichtmasten

vrijdag 24 mei 2024

Wist je dat bijen ontzettend belangrijk zijn voor onze natuur? Zo is 80% van onze voedselgewassen afhankelijk van de bestuiving van bijen. En als we kijken naar de wilde planten en bomen gaat dit zelfs om 85%. Dus als het slecht gaat met de bijen, gaat het slecht met de natuur. Wat dit met het Nederlands Licht Instituut te maken heeft? Alles!

De honingbij kennen we allemaal. Toch zijn er nog 359 andere soorten wilde bijen. Zij hebben allemaal andere uiterlijke kenmerken, denk aan grootte, kleur en vacht. Ook hebben ze een andere manier van nestelen. Stuk voor stuk zijn ze belangrijk voor onze kostbare natuur en daarom is het tijd om hen meer plekjes te geven waar ze zich kunnen voortplanten. Zoe en Florence wilden de inmiddels luid klinkende alarmbellen niet negeren en kwamen in actie. BeeGrateful werd geboren.

Uitstervende soorten

Zoe is 25 jaar, opgegroeid in Vught en heeft gestudeerd in Wageningen. Daar ontmoette zij Floor. Eerst werden ze goede vriendinnen, daarna ook businesspartners. Samen richtten ze BeeGrateful op. “Ik ben altijd al een enorme natuurliefhebber geweest”, vertelt Zoe. “Eerst kende ik alleen de honingbij, maar later leerde ik steeds meer over de andere soorten. Ik dacht ‘hoezo zijn bijen zo belangrijk voor de natuur en weet ik daar niets van’? Toen raakte ik gefascineerd. Veel soorten zijn met uitsterven bedreigd. Daarom wil ik me daarvoor inzetten. Floor heeft dezelfde passie. Het is leuk om dit avontuur samen met een vriendin te beleven.”

Plantenbak versus bijenhotel

De plantenbakken rondom lichtmasten hebben we allemaal weleens gezien. Als dat met een plantenbak kan, kan het ook met een bijenhotel, dachten Zoe en Floor. “We bestaan nu bijna twee jaar en inmiddels hangen er zo’n 200 bijenhotels om lantaarnpalen in Nederland. Het concept is dat je zo’n paal niet alleen gebruikt voor licht, maar ook om de natuur te helpen. Daarnaast vonden we een lichtmast de ideale plek omdat het hotel dan zichtbaar in de openbare ruimte hangt. We willen namelijk ook het verhaal vertellen. Op ieder hotel staat een QR-code, als je die scant leer je de verschillen tussen de honingbij en wilde bijen en wat je kunt doen in je eigen tuin om de bijen een handje te helpen”, legt Zoe uit.

Van product naar dienstverlening

Inmiddels loopt de organisatie goed en is er zelfs een ophangteam. Tijd om een stap verder te gaan. “We willen van alleen een product naar dienstverlening, omdat we het verhaal zo belangrijk vinden”, aldus Zoe. “Bovendien doen we graag onderzoek. Aan de hand van onze bijenhotels kun je monitoren hoeveel bijen zijn gaan nestelen en ook welke soorten. Want ze bekleden hun nesten met ander materiaal. We gaan steeds verder en kijken hoe we het soort kunnen herkennen met slimme camera’s en AI. Zo blijven we ontwikkelen. Daarnaast geven we veel workshops en lezingen. Ook zetten we weleens een bijenmascotte in die zaadjes uitdeelt, zo maken we er iets leuks van.”

Ideaal voor gemeenten

Gemeenten zijn veel bezig met vergroeningsprojecten of ecologisch bermbeheer. Daar past dit verhaal precies in thuis. “Door bijenhotels aan lichtmasten te plaatsen, stimuleer je de natuur. Bovendien wil je als gemeente weten wat de impact is van de acties die je onderneemt. Ons bijenhotel kun je inzetten als meetinstrument. Hierbij meten we over een periode van 3 jaar bij minstens 10 bijenhotels. Dan zie je welk effect het bijenhotel en andere acties zoals bermbeheer hebben.”

NLI als supporter

Toen Niels van het NLI dit verhaal hoorde, raakte hij meteen geïnspireerd. Niels: “Wij werken veel samen met gemeenten en adviseren over lichtmasten. Dit initiatief sprak ons aan, omdat we zo bijdragen aan een duurzame leefomgeving, zonder dat het meteen iets elektrotechnisch is. Wij vinden het heel vindingrijk dat je ook op een andere manier naar een lichtmast kijkt en ineens deze mogelijkheid ziet, zonder dat het de beheerder kopzorgen hoeft te geven. Wij zien ook geen problemen wat betreft de spreiding van het licht en de werking van het armatuur. Er is misschien wat schaduwwerking, maar dat is minimaal. Ook de eerste ‘ja-maars’ van beheerders zijn door de dames al weerlegd. Want nee, de bijen hebben geen last van het licht. Het zijn namelijk kraamkamers voor jonge bijen. En nee, de monteurs lopen geen gevaar. Deze bijen steken niet.”

Samen op de beurs

Een mooie samenwerking en dus reden om samen op een beurs te staan. “Op 6 juni vergezellen Zoe en Florence ons op de beurs ‘Ruimte en Licht’ in Houten”, vertelt Niels. “Daar komen heel veel beheerders openbare verlichting naartoe en hopelijk geeft dit hun missie een extra boost. Waarschijnlijk zijn er meer gemeenten bereid om ook de handschoen op te pakken en ruimte te bieden voor een bijenhotel, daar gaan we voor.”

Maar daar stopt het nog niet voor het NLI. “In het verlengde hiervan kunnen we als branche ook kijken naar welke lichtkleur idealiter toegepast wordt in bepaalde situaties. Meerdere fabrikanten informeren gemeenten over onderzoeken naar het effect van kunstlicht op de natuur. En ook het effect op bijvoorbeeld insecten. Zo is het steeds meer duidelijk aan het worden dat bijvoorbeeld 2200 Kelvin voor dieren en insecten beter is. Uiteraard heeft dat dan weer gevolgen voor het energieverbruik, lichtbeeld, kleurherkenning en het veiligheidsgevoel. Dat is een uiterst interessante balans die door onze industrie zal moeten worden afgewogen. Wij denken daar graag in mee”, vertelt Niels.

Denk aan BeeGrateful

Toekomstplannen? Die hebben Florence en Zoe genoeg. Zo zijn zo volop bezig met productontwikkeling zoals een bijenhotel voor regenpijpen en een bijenkasteel in een berg zand. Ook ambitie hebben ze volop. “Over 5 jaar zou ik zou willen dat als mensen aan bijen denken, ze aan BeeGrateful denken. En dat ze dan dus ook aan het belang van bijen denken. Ons doel is dat iedereen in Nederland het verschil weet tussen een honingbij en een wilde bij. Door in kaart te brengen wat de resultaten zijn, zorgen we voor bewustwording. We kunnen nu al meteen een flinke stap zetten om de natuur een handje te helpen; die visie willen we overdragen”, sluit Zoe af.

Benieuwd naar BeeGrateful? Bezoek dan stand 3.04 op de Ruimte en Licht beurs in Houten!

Meer artikelen met dit thema

Focus Op - De Kruijter introduceert innovatieve lichtmeting

28 mei om 13:00 uur

In dit artikel lanceert De Kruijter een geavanceerde methode voor het uitvoeren van lichtmetingen op een raster…

Lees verder »
descriptionArtikel

Gemeente Leiden wil met minder licht op zoek naar juiste balans

15 mei om 09:10 uur

De gemeente Leiden is bezig met het opstellen van een nieuw Beleidsplan Openbare Verlichting. Daarin wordt…

Lees verder »

Een druk­te van je­wel­ste on­der de grond

26 apr om 14:31 uur

Hoe goed heeft jouw gemeente alle kabels in beeld?

We zien het niet altijd, maar ze zijn er wel. Kabels…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bewegingssensoren laten gemeente Helmond maximaal besparen

3 apr om 09:57 uur

De gemeente Helmond is al zo’n tien jaar bezig met het ‘verslimmen’ van de openbare ruimte. Op het gebied van…

Lees verder »
flash_onNieuws

Zó maak je impact in je eigen gemeente

25 mrt om 09:41 uur

Wil jij ook je gemeente mooier, groener en slimmer maken? Kom naar de kennissessie van Signify op 16 april in…

Lees verder »
flash_onNieuws

An ode to darkness, speciale editie van 'Scape Magazine

19 mrt om 13:32 uur

'Scape, het internationale tijdschrift voor landschapsarchitectuur en stedenbouw - wijdt een gehele editie aan…

Lees verder »
descriptionArtikel

Minder is meer voor duurzame buitenruimtes

8 mrt om 09:12 uur

Een fraaie, goed ontworpen buitenruimte speelt een cruciale rol in hoe we een stad, dorp, of landelijk gebied…

Lees verder »
rrrrrrrr
descriptionArtikel

Innovatie in openbare verlichting: doorontwikkeling armaturen

20 jan om 10:00 uur
De rol van openbare verlichting in de transitie naar duurzaamheid en circulariteit is cruciaal. Het gebruik van…
Lees verder »