Expertcolumn Luuk Postmes: Verwondering

donderdag 14 maart 2024

Blijf je verwonderen, daar wordt de wereld beter van. En groener! Luuk Postmes van de gemeente Eindhoven heeft er voor Straatbeeld 1 een mooie expertcolumn over geschreven. Vanuit zijn functie als adviseur stedelijk water en klimaatadaptatie spreekt hij zijn verwondering uit over bijvoorbeeld ongebruikte verharding of onnodig blad ruimen en over hoe het beheer door je te verwonderen het enkel 'in stand houden' heeft verlaten.

Soms valt je ineens iets op. Dan zie je iets wat altijd gewoon heeft geleken, maar dan denk je, waarom? Zo’n vijftien jaar geleden vroeg ik me af waarom er zoveel ongebruikte verharding in de stad lag. Dat tekende zich mooi af door het groen tussen de stenen, daar waar niet werd gelopen.

Ik heb toen afbeeldingen gebruikt om te laten zien dat het ook anders kan. Daarnaast is er een berekening gemaakt waaruit bleek dat het onderhoud van groen goedkoper is dan het onderhoud van verharding. De toenmalige wethouder bedacht zich geen moment en ging meteen vol voor het vergroenen van de stad. Inmiddels is het beleid om zoveel mogelijk verharding te verwijderen uit het straatbeeld. Daar komen natuurlijk ook ‘hiccups’ bij kijken, zoals: je moet toch uit je auto kunnen stappen? Maar ja, hoe breed moet dan een uitstapstrook zijn?

Gelukkig is het niet bij gewoon vergroenen gebleven. Gaandeweg is er steeds meer aandacht gekomen voor de kwaliteit van het groen en, niet te vergeten, de impact van het groen op de biodiversiteit. Een onderwerp dat ook landelijk is geland in ‘de maatlat groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving’.

Mooi om te zien is dat het vergroenen van de stad ook door de inwoners van de stad wordt gewaardeerd. Dat is niet iets dat vanzelfsprekend is: verandering wordt niet altijd (meteen) gewaardeerd. Inmiddels worden ook groenstroken in beheer overgedragen aan particulieren, zodat zij dit naar eigen smaak kunnen inrichten. Dat is een duidelijk aanwijzing dat al dat groen wordt gewaardeerd.

Ik wil nog een stukje verwondering delen: boomspiegels die nauwelijks groter zijn dan de stam van een boom en groenstroken waar heel ijverig alle blad wordt geruimd. Dat zorgt wel voor een stevige bodem, maar het leven in de bodem krijgt weinig kans. Het blad laten liggen zorgt voor bodemleven en verbeterde infiltratie. Onze beheerders hebben dit ‘golden leafs’ genoemd. De bomen leven langer. Hoe ouder de boom hoe groter de bijdrage aan een leefbaardere stad.

Daar is het niet bij gebleven. Het groenbeheer wordt tegenwoordig in samenwerking met de aannemer gedaan. In de opdracht aan de aannemer is nadrukkelijk opgenomen, dat er in overleg met de gemeente gezocht moet worden naar verbeteringen in het beheer, met speciale aandacht voor biodiversiteit. Het beheer heeft daarmee het enkel ‘in stand houden’ verlaten. Een duidelijke verbetering!

Mijn oproep is: blijf je verwonderen, daar wordt de wereld beter van.

Luuk Postmes
Adviseur stedelijk water en klimaatadaptatie
Afdeling Openbare Ruimte
Gemeente Eindhoven