Duurzaam en speels design met water en natuursteen op Grote Markt

Tekst: Laura Vliek 

“Toen we begonnen met het herinrichten van de Grote Markt en dan in ons geval met de specials zoals fonteinen, natuurstenen elementen en natuurlijk de ‘ster’, was het al snel duidelijk dat het plein veel meer moest zijn dan alleen een doorloopplaats voor verkeer,” zegt Rots. “Het moest een plek worden waar mensen zich kunnen verzamelen, waar kinderen kunnen spelen en waar de geschiedenis van de stad in het ontwerp zichtbaar zou blijven. Het moest een dynamische, multifunctionele ruimte zijn.” 

Overzichtsfoto van de Grote Markt

Waterpartijen als speel- en ontspanningsruimte 

Een van de opvallendste elementen van de herinrichting zijn de waterpartijen die op verschillende plekken op het plein te vinden zijn. “Water is een krachtig element in de openbare ruimte. Het trekt mensen aan, het creëert sfeer en zorgt voor een dynamisch effect”, legt Rots uit.  

De centrale watertafel bijvoorbeeld is ontworpen als een interactief element, waarin kinderen kunnen spelen en volwassenen zich kunnen verfrissen. “We hebben verschillende watertafels geïntegreerd, die in hoogte verschillen. Sommige hebben een nevelfunctie, andere spuiten water omhoog. Het is een speelplaats voor alle leeftijden.” 

De waterpartijen zijn niet alleen esthetisch aantrekkelijk, maar hebben ook een praktische functie. Het water komt niet uit de kraan, maar wordt duurzaam opgepompt uit de ondergrond. “Het bouwteam heeft gekozen voor grondwater in plaats van drinkwater. Het water wordt gefilterd voordat het in de fonteinen terechtkomt en wordt vervolgens hergebruikt. Dit is niet alleen duurzamer, maar zorgt er ook voor dat we geen extra water van buitenaf hoeven aan te voeren”, vertelt Rots trots. “Het systeem is gesloten en voorzien van een grote waterzuivering, zodat het water altijd schoon blijft.” 

Duurzaam gebruik van grondwater 

Een van de uitdagingen bij het gebruik van grondwater is dat het vaak zouten, gassen en metalen bevat die niet in het water mogen zitten voor gebruik in waterpartijen. Rots legt uit: “Het water moet eerst gefilterd worden voordat het geschikt is voor de fonteinen. Dit vereist technische expertise en een goede samenwerking om te zorgen voor een goed werkend systeem dat zowel betrouwbaar als duurzaam is.” 

Het gebruik van grondwater voor het vullen van de waterpartijen is een belangrijk onderdeel van de duurzame benadering van het project. Door het water ter plaatse te pompen en te zuiveren, wordt de druk op drinkwaterbronnen verminderd en wordt een circulair systeem gerealiseerd dat bijdraagt aan de ecologische doelstellingen van de stad. 

Verhoogde zitplekken en natuursteen 

Naast de waterpartijen speelt natuursteen een centrale rol in het ontwerp van het plein. Massieve natuurstenen banken en verhoogde zitplekken zijn op verschillende plekken in het plein geplaatst en dragen bij aan zowel de uitstraling als het comfort. De zitplekken zijn strategisch geplaatst, zodat ze uitnodigen om even te blijven zitten. “Het idee was om plekken te creëren waar mensen kunnen pauzeren en van het plein kunnen genieten. De banken zijn niet alleen functioneel, maar dragen ook bij aan de sfeer van de ruimte.” 

Naast de banken zijn er ook statafels geplaatst op de markt. “De banken en de statafels zijn gemaakt van natuursteen, maar het is de onderliggende constructie van staal die de stevigheid garandeert. Het geeft de statafels een robuuste uitstraling, maar zorgt er ook voor dat ze lange tijd meegaan”, legt Rots uit. 

Balans tussen historie en moderniteit 

Bij de herinrichting is niet alleen rekening gehouden met de praktische aspecten van de ruimte, maar ook met de geschiedenis van het plein. “We wilden aan de hand van het hoofdontwerp, gemaakt door de gemeente en VOGT, de specials verder uitwerken. VOGT en de gemeente wilden een ontwerp maken dat de historische betekenis van de Grote Markt respecteert, maar ook de moderne eisen van een stadsplein weerspiegelt”, vertelt Rots. Aan de hand van deze wensen zijn er kunstwerken geïntegreerd die de verbinding met de geschiedenis benadrukken, zoals de ‘ster’ die nu in het midden van het plein staat. 

De materialen die zijn gebruikt, zoals de natuursteen en de hergebruikte stenen uit de oude bestrating, zorgen voor een sterke link naar het verleden. Tegelijkertijd zijn de nieuwe elementen, zoals de waterpartijen, de bomen en de zitplekken, moderne toevoegingen die de ruimte aantrekkelijk maken voor de huidige generatie. 

Voor iedereen 

De Grote Markt is met de herinrichting een plek geworden waar mensen zich kunnen verzamelen, ontspannen en genieten van de openbare ruimte. “Het is nu een plein waar de stad tot leven komt. Of je nu in een café zit, rondwandelt, of gewoon even op een bank gaat zitten, je voelt je altijd onderdeel van de stad”, zegt Rots. 

De nieuwe indeling maakt het plein niet alleen toegankelijker, maar ook multifunctioneler. Het biedt ruimte voor evenementen, markten en optredens, en vormt een centrale ontmoetingsplek voor zowel bewoners als toeristen. 

Samenwerking en innovatie 

Dit ambitieuze project kwam niet tot stand zonder een goede samenwerking tussen verschillende partijen. “We hebben nauw samengewerkt met de gemeente, de landschapsarchitecten, hoofdaannemer Avitec  en andere betrokkenen om te zorgen dat alle ideeën samenkwamen in een integraal ontwerp,” vertelt Rots. “De technische kant van het project, zoals het water- en filteringssysteem, is door ons uitwerkt, terwijl het ontwerp van de banken en fonteinen vooral met de gemeente en de architect werd afgestemd.”  

Duurzaamheid en beleving hand in hand 

De herinrichting van de Grote Markt laat zien hoe stedelijke ruimtes duurzaam en tegelijkertijd aantrekkelijk kunnen worden gemaakt. “Het plein heeft nu een andere functie en een andere sfeer. Het is een plek waar mensen willen zijn, en waar duurzaamheid en beleving hand in hand gaan. “Ik ben trots op het eindresultaat van de specials en de fonteinen, en dat wij daaraan hebben mogen meewerken”, besluit Rots. 

Rots Maatwerk  
Brummen  
0575 566 565 
rots-maatwerk.nl