Toekomst leefomgeving: Kwaliteit zonder groei
Scherpere keuzes
Ook na de crisis zal het grondbeleid minder inkomsten opleveren. Volgens de raad moeten daarom veel scherpere keuzes worden gemaakt: welke voorzieningen vinden gebruikers nodig en wat willen zij ervoor betalen? Het beantwoorden van deze vraag ligt primair bij de gemeenten. De gemeenteraad moet beter in staat worden gesteld om eigen keuzen te maken. De raad heeft het advies ‘Kwaliteit zonder groei, over de toekomst van de leefomgeving’ aangeboden aan minister Blok voor Wonen en Rijksdienst en minister Schultz van Infrastructuur en Milieu.
Investeringen in omgevingskwaliteit
De Rli stelt vast dat de waardevermindering van gemeentelijke vastgoedportefeuilles door de bankencrisis aan het licht is gekomen, maar dat de oorzaken dieper en structureler zijn. Na decennia van ongekende demografische en economische groei, is sprake van een afvlakkende trend. Het tempo en de omvang van stads- en dorpsuitbreidingen loopt daardoor terug. Dit zal in de nabije toekomst niet veranderen. Overigens heeft dit ook een voordeel. Immers, toen er in het verleden veel geld beschikbaar was, belemmerde dat het debat over de noodzaak van investeringen in de openbare ruimte. Ook was er weinig afstemming met de wensen van gebruikers van de woonomgeving. De raad ziet in de huidige situatie een kans om scherper en transparanter te sturen op investeringen in omgevingskwaliteit.
Positie gemeenteraad versterken
De raad stelt voor om de positie van de gemeenteraad bij beslissingen over de omgevingskwaliteit te versterken. Daar moeten kosten en baten van investeringen in de kwaliteit van de openbare ruimte expliciet worden afgewogen. Minder geld betekent niet automatisch minder kwaliteit. Daar waar de kwaliteit van de openbare ruimte ondanks scherpere keuzen toch afneemt is het, zolang een minimumniveau wordt gegarandeerd, aan de gemeenten om dat te accepteren of om er extra geld voor uit te trekken. Gemeenten die meer in de openbare ruimte willen investeren moeten de keuzevrijheid hebben om dat te doen door herschikking van taken of door de belastinginkomsten te verhogen. Daarom vindt de raad dat het Rijk de mogelijkheid voor gemeentelijke belastingheffing moet verruimen.
Herschikking taken
Een besluit daartoe staat overigens niet op zichzelf, maar moet worden bezien bij de actuele herschikking van taken en verantwoordelijkheden op een aantal beleidsterreinen en de daarbij passende financiële verhoudingen. Verder bepleit de raad om private investeerders, zoals particulieren, bedrijven, woningbouwcorporaties of wijkverenigingen, meer vrijheid te geven om hun directe leefomgeving zo in te richten zoals ze dat zelf graag wensen. Gemeenten moeten daarin meer dan nu het geval is een ondersteunende rol vervullen. De Rli acht het onvermijdelijk dat, door wegvallende geldstromen en bewustere keuzen, er in Nederland grotere verschillen in en tussen gemeenten ontstaan als het gaat om de kwaliteit van de openbare ruimte. De raad vindt dit niet bezwaarlijk mits het Rijk het minimumniveau garandeert.
Zie voor informatie het rapport Kwaliteit zonder groei, over de toekomst van de leefomgeving op de website van de Rli.
Meest gelezen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
De toekomst van het verkeersbord: duurzaam en circulair
30 okt om 10:42 uurOp verschillende plekken in het land staan ze al langs de weg: de verkeersborden van honderd procent gerecycled…
De omgevingsvisie als startpunt voor een beweegvriendelijk Ede
22 okt om 08:19 uurDe Omgevingswet is bij uitstek een instrument om de beweegvriendelijke omgeving een boost te geven. Het begint…
Young professional in de openbare ruimte: Linda Siekman
11 okt om 11:00 uurOok in de openbare ruimte is de zoektocht naar een nieuwe generatie gaande. Straatbeeld geeft ter inspiratie in…
Gemeente en gebruiker profiteren van Marktstroom
13 sep om 08:20 uurAl zestig jaar levert Seijsener onder andere stroomkasten. Voor plezier- en beroepsvaart, campings en…
Ontmoet gemeente De Ronde Venen op Vakbeurs Openbare Ruimte
11 sep om 09:11 uur"Ik zorg voor de schoonheid van de gemeente. Want als het groen niet goed wordt bijgehouden, dan wordt het een…
‘Er is één regel die we niet versoepelen: we werken veilig of we werken niet’
15 aug om 09:00 uurIn deze rubriek bieden we makers van de openbare ruimte de mogelijkheid om elkaar vragen te stellen. Erwin…
Hoeveel ruimte vraagt toegankelijkheid?
13 aug om 08:32 uurDat iemand die een hulpmiddel gebruikt om zich voort te bewegen meer ruimte nodig heeft, dat weten de meesten…
Beheer en toegankelijkheid: puntjes op de i
5 aug om 08:45 uurVoor het toegankelijk maken van de openbare ruimte zijn de puntjes op de i van doorslaggevend belang. Die…