Energiebesparing OVL: nog niet genoeg

Stijgende lijn

De gemiddelde provincie verwacht tot 2020 21% energie te besparen op de openbare verlichting. Bij de gemeenten ligt dat lager, op 15% met uitschieters naar 40 tot 50%. Uit het onderzoek blijkt dat tweederde van de provincies en de helft van de gemeenten inmiddels een uitvoeringsplan voor energiezuinige openbare verlichting gereed hebben. 172 gemeenten en de resterende provincies zijn hier nog mee bezig. Dit is een behoorlijke toename ten opzichte van vorig jaar; toen had een kwart van de gemeenten en een derde van de provincies een dergelijk plan gereed. Bovendien geeft een groeiend aantal gemeenten (50%) en provincies (70%) aan het energieverbruik door openbare verlichting zal dalen. Gemiddeld zal per gemeente 2 procent energie worden bespaard op openbare verlichting. Vorig jaar bedroeg het geschatte percentage nog 1,5%.

Tandje erbij

Met het behalen van de huidige besparingsdoelstellingen van gemeenten en provincies zal de komende drie jaar maar liefst 170 kton CO2-uitstoot vermeden worden. Uit het onderzoek blijkt ook dat er, vooral bij de gemeenten, extra inspanning nodig is om de ambities van de Taskforce Verlichting -3% per jaar en 30% in 2020 (ten opzichte van 2007) - te halen. Taskforcevoorzitter Rob Metz: “Het is zaak dat gemeenten en provincies nog een tandje bijschakelen. De Taskforce Verlichting zal zich ook in 2011 inspannen om hen daarbij te helpen door gesignaleerde knelpunten te verminderen en weg te werken”.

Duurzaam inkopen nog niet voldoende

Ook de bekendheid met het duurzaam inkopen van openbare verlichting is toegenomen; 100% van de provincies en 78% van de gemeenten is hiervan op de hoogte. De meest bekende maatregelen zijn het toepassen van dimbare openbare verlichting en het duurzaam ontwerpen van de installatie. Toch koopt slechts één op de drie provincies voor meer dan 50 procent duurzaam in. Gemeenten scoren iets beter: vier op de tien koopt voor meer dan 50 procent duurzaam in. Decentrale overheden zouden op jaarbasis 3 procent energie moeten besparen op straatverlichting, volgens de doelstelling van de Taskforce. In de praktijk blijken gemeenten te blijven steken op jaarlijks gemiddeld 2 procent.

Investeren in OVL

Belangrijkste knelpunt bij duurzaam inkopen van openbare verlichting zijn de kosten. Zowel provincies als gemeenten geven aan te vinden dat duurzaam inkopen openbare verlichting duurder maakt. Volgens Rob Metz is dat een misvatting. “Energie besparen is een vorm van bezuinigen. Op termijn, binnen 8 à 10 jaar verdien je de eenmalige investering ruimschoots terug. En daarna heb je 30 jaar lang een beter rendement”. In die zin roept hij gemeenteraden op niet al te kortcyclisch te denken, ondanks het feit dat er door de economische crisis fors moet worden bezuinigd. “Duurzaam levert juist een bezuiniging op, want de exploitatiekosten gaan op de lange termijn omlaag”, aldus Metz.

Marktklaar

Wachten op nog betere en goedkopere duurzame verlichting is volgens Metz weinig zinvol. “Grote sprongen op het gebied van de led-verlichting worden volgens de markt naar verwachting pas over 6 à 8 jaar gezet. Er zijn telkens wel kleine tussenstapjes, maar die maken het verschil niet. De huidige producten zijn marktklaar”, aldus Metz.
 

Kopgroepgemeenten en provincies

Om meer in de lijn van de doelstelling te komen, wordt de komende maanden in iedere regio extra missiewerk verricht. Bestuurders uit zogeheten kopgroepgemeenten zullen hun collega’s in gemeenten die nog niet zover zijn een helpende hand toesteken. Daarbij wordt met name de samenwerking gezocht met de provincies. “Die beschikken doorgaans over meer vakinhoudelijke kennis en kunnen een rol spelen om kleine en middelgrote gemeenten op dit specialisme met elkaar in contact te brengen. Gelderland is wat dat betreft erg actief”, zegt hij.

Lees: Winnaars OVL Awards bekend