Verbindingsdag Circulaire Openbare Ruimte

Circulariteit is een model van productie en consumptie, waarbij bestaande materialen en producten zo lang mogelijk worden gedeeld, verhuurd, hergebruikt, hersteld, opgeknapt en gerecycleerd om meer waarde te creëren. Op deze manier wordt de levenscyclus van producten uitgebreid. In de praktijk betekent dit dat het afval tot een minimum wordt beperkt. Verschillende grondstoffen raken op, hoewel de vraag blijft stijgen. Aan gemeenten, leveranciers en andere betrokkenen de schone taak om producten en materialen zo lang mogelijk te gebruiken. Maar hoe doe je dat? Dat leggen de verschillende sprekers uit tijdens de verbindingsdag.

Thema’s

De Verbindingsdag circulaire openbare ruimte heeft 15 sessies, verdeeld over drie sessierondes en twee keynotesprekers. Uitgangspunt is dat we beheerders in de openbare ruimte handvatten meegeven om aan de slag te gaan met circulariteit in ontwerp, uitvoering en beheer. Specifieke thema’s die aan bod komen zijn circulaire speellocaties, circulaire openbare verlichting en circulaire openbare ruimte.

Programma

Het programma ziet er als volgt uit:

13.00 uur: inloop en netwerken
13.20 uur: uitleg tool
13.30 uur: opening dagvoorzitter Chantal Vespaille

13.40 – 13.55 uur: Keynote Daaf de Kok (Bouwcirculair). Daaf de Kok zal in gaan op de basis principes van circulariteit en de opgave waar we voor staan. Vanzelfsprekend geldt dit ook voor de openbare ruimte. De opgave bestaat al enkele jaren, de vraag is nu: Hoe staan we er voor? Gaan we de doelstellingen halen of toch niet? Wat is er nog nodig? Welke mogelijkheden zijn er en welke instrumenten kunnen we gebruiken om een volgende stap te maken. De Kok vertelt er alles over tijdens zijn keynote.

13.55 – 14.10 uur: interview met Joost Sweep van hoofdsponsor KSP

14.15 - 14.45: eerste sessieronde. In de eerste sessieronde komen onder andere spreken:

1. Elise Weegels (Speelplan) en Vincent Verbeek (Gemeente Alphen aan den Rijn): Circulaire toepassingen in urban sportparken en speelplekken. In deze sessie vertellen we over circulaire toepassingen voor urban sportparken en speelplekken. Urban sportparken zijn vooral interessant omdat zij zich goed lenen voor het hergebruik van allerlei materialen. Speelplan komt samen met de gemeente Alphen aan den Rijn vertellen over de realisatie van het urban sportpark Zegerplas. Circulaire keuzes hebben op speelplekken hebben met name betrekking op duurzame keuzes van toestellen en ondergronden. Om een kritische blik te bieden zoomen we in op kansen en knelpunten bij het realiseren van circulaire speel- en sportruimte.

2. Jochem Mos (Arcadis): Met LCA en MKI de meest circulaire invulling geven aan de openbare ruimte. Het recyclingpercentage is een waardeloze indicator voor circulariteit. Waarom is dit en hoe kan het beter? In deze sessie gaan we kort in op de levenscyclusbenadering en hoe dit tot concrete aanbiedingen leidt in aanbestedingen.

3. Jaap Nuesink: Aanbestedingen via Moederbestek en Armaturenregister. Bij het inkopen van een armatuur worden eisen gesteld aan het te leveren product. Maar welke eisen kun je realistisch gezien stellen? Als het dan wordt geleverd wil je ook graag zeker weten dat het werkelijk aan die eisen voldoet. Controleren is vaak complex en lastig uitvoerbaar. De samenwerking van Armaturenregister en Moederbestek levert hier een oplossing. De minimumeisen liggen vast in Moederbestek en de controle op de eisen wordt vormgegeven middels de samenwerking tussen Moederbestek en Armaturenregister. In deze sessie een toelichting op de eisen en de samenwerking tussen Moederbestek en Armaturenregister.

4. Sara Rademaker en Frans Pladdet: Circulair Groen in de openbare ruimte. In deze sessie wordt ingegaan op het circulair groen in de openbare ruimte. Het invulling geven aan circulair groen is net even anders dan de invulling voor circulaire materialen zoals deze gebruikt worden in de openbare ruimte. De BouwCirculair Groenketen richt zich onder meer op de belemmeringen en kansen. Daarvoor is het van belangen de gehele keten te betrekken.  

Om te komen tot invulling van circulair groen in de openbare ruimte zijn circulaire uitvragen nodig en marktpartijen met innovaties en productontwikkeling. Op verschillende manieren wordt door opdrachtgevers en door marktpartijen in projecten circulariteit gerealiseerd. 

Verschillende vragen komen voorbij zoals: 

• Definitie circulariteit – welke uitgangspunten hanteren we met elkaar?
• Uniformeren uitvraag – welke goede voorbeelden zijn en is het wenselijk uitvraag wat meer te uniformeren?
• Innovaties stimuleren – zijn er voldoende innovaties, kunnen we deze met Proeftuinen stimuleren
• Bestekken - hoe gaan we om met vrijkomende materialen zoals gras en snoeihout?

15.00 - 15.30 uur: tweede sessieronde. De tweede sessieronde bestaat uit onder andere de volgende sessies:

1. Joost Sweep (KSP) komt samen met een gemeente meer vertellen over het circulaire inrichten van speellocaties.

2. Tjibbe Winkler (Bruggencampus Flevoland Floriade): De circulaire ambities van de gemeente Almere via de Bruggencampus en het Grondstoffen Collectief. De Bruggencampus Flevoland-Floriade, initiatief van gemeente Almere en provincie Flevoland, is de praktijkomgeving voor innovatieve en circulaire bruggen. Binnen de campus werken overheden, markt, onderwijs en wetenschap samen om een circulaire transitie in Flevoland in gang te zetten. De eerste concrete resultaten worden dit jaar zichtbaar met de oplevering van twee circulaire bruggen op het Floriadeterrein, bestaande uit reststromen uit de stad, zoals het gerecycled en ook nog eens cementloos beton. Deze aanpak is onderdeel van de circulaire economie ambitie van de gemeente Almere, waarbij de basis is gelegd via het Grondstoffen Collectief om alle reststromen uit de openbare ruimte (biomassa, puin, hout, plastics etc.) om te zetten in grondstoffen ten behoeve van materialen en producten voor de openbare ruimte. Met als uiteindelijk doel: een volledig circulaire inrichting van de openbare ruimte.

3. Bas Doms (Bouwcirculair) en Ruud Jansen (gemeente Dongen): Circulair uitvragen in de openbare ruimte. Bas Doms geeft voorbeelden op het gebied van circulair uitvragen. Wat houdt de opdrachtgever bezig en hoe kan de markt daar invulling aangeven. Aansluitend vindt een gesprek plaats met gemeentelijk projectleider Ruud Jansen waarin de wijze, hoe omgegaan wordt met circulariteit en de toepassing in de praktijk, nader wordt belicht.

4. Sander van Roekel en Leo Hoogezand (Beiden Convez): Met constructieve kunststofvezels naar duurzame verhardingen. Van beton tot en met asfalt. Verhardingen kunnen en moeten duurzamer en circulair. Leo Hoogezand en Sander van Roekel belichten hoe dit effectief waar gemaakt wordt. Reductie van het gebruik van primaire grondstoffen, een lagere CO2-uitstoot, lagere milieukosten (MKI-waarde), het verlengen van de levensduur en het verkorten van doorlooptijden. Het realiseren van verhardingen kan duurzamer, sneller en goedkoper. In de afgelopen jaren zijn er vele projecten gerealiseerd, van busbanen en rotondes tot en met vliegtuigopstelplaatsen op Schiphol. De ervaring wijst uit dat het écht kan. Tijdens deze sessie bespreken we de werking van constructieve kunststofvezels en de ervaringen.

15.35 - 16.05 uur: derde sessieronde. De derde sessieronde bestaat uit de volgende sessies:

1. Zinzi Stasse (De Bouwcampus) en Alexander Bletsis (provincie Noord-Holland): De Houten brug: de kracht van circulair en biobased gecombineerd. In de transitie naar een circulaire (bouw)economie is er veel aandacht voor de technische kringloop van materialen. Maar hoe zit het met de biologische kringloop? Op welke manier kun je met kunstwerken en toepassingen bijdragen aan duurzame doelstellingen door de biologische kringloop te verbinden aan de technische kringloop. Dit levert niet alleen een mooie MKI op, maar ook voordelen op andere terreinen op. De Provincie Noord Holland en De Bouwcampus laten dit zien aan de hand van een specifieke toepassing: houten bruggen. We belichten een beleidsmatig, ontwerp, beheer en inkoopperspectief.

2. Thea Attevelt (Gemeente Almere) en Lucas Visser (Krinkels). Iedereen doet zijn best om te werken aan een betere wereld voor morgen. Gemeente Almere werkt samen met Krinkels, Idverde en Donker Groep aan de speelomgeving van morgen. Circulair spelen is een belangrijke pijler uit het speel en beweegbeleid “Samen op Avontuur”. Circulair werken vraagt om samenwerking, (kennis) delen en om daadkracht. In 2019 startte Almere met ‘prutsen’. Anno 2021 is de fase van prutsen over en zijn we bezig met ontwikkelen, ontdekken en uitbreiden. Zo langzaamaan ontstaat in Almere een speelomgeving die goed is voor de fysieke wereld van morgen, bij draagt aan de sociale en motorische ontwikkelingen van kinderen en ook nog eens super leuk is om in te spelen.

3. Lightronic, Orange Lighting, Modernista en Innolumis: Circulaire armaturen voor openbare verlichting. De gemeente Amsterdam heeft voor 220 lichtarmaturen langs de Buitenveldertselaan de aanbesteding gegund op basis van de laagste MKI-waarde. De sessie gaat over de wijze waarop leveranciers bezig zijn met het ontwikkelen van circulaire armaturen voor de openbare verlichting en de wijze waarop ze hier invulling aan hebben gegeven in de pilot van de gemeente Amsterdam.

4. Hanneke van der Heijden en Eline van Weelden (Gemeente Rotterdam): De bouwstenen voor circulair beheer. Eline en Hanneke nemen je mee aan de hand van een aantal concrete stappen wat de do’s en dont’s zijn van de circulaire transitie in de openbare ruimte. Dit doen zij aan de hand van concrete voorbeelden en geleerde lessen uit de praktijk, onder andere binnen de innovatiewijk Reyeroord. Eline van Weelden is adviseur bij Stadsbeheer van de Gemeente Rotterdam en houdt zich bezig met het aanjagen van innovatie en verduurzaming vanuit beheeropgaven in de openbare ruimte. Met de transitie naar een circulaire economie als één van de belangrijke opgaven. Hanneke van der Heijden is Strategisch Adviseur Rotterdam Circulair.

16.05 – 16.15 uur: netwerken bezoek expo

16.15 – 16.45 uur: Keynote Peter van Assche, architect en lector Architecture & Circular Thinking aan de Academie van Bouwkunst in Amsterdam. Van Assche komt spreken over nieuwe manieren van denken voor de vormgeving van onze leefomgeving. Onze huidige manier van werken is gestoeld op aannames die oud, versleten en zelfs schadelijk zijn. Een circulaire logica komt voort uit het formuleren van nieuwe aannames van hoe we de wereld willen zien, nu en in de toekomst. Dit betekent een radicale paradigma verschuiving voor het hele werkveld: van ontwerp naar productie, van proces naar financiering. Van Assche zal niet alleen praten over vormgeving, maar ook over het Antropoceen, Mad Men, Alice in Wonderland, domme auto's en het ontwerp van hobbithuizen. 

Aanmelden

De Verbindingsdag Circulaire Openbare Ruimte is een gratis evenement. Meld je hier gratis aan!